Parafia pw. św. Jana Chrzciciela.
Proboszcz ks. Emil Owczarek

Zbudowany około 100 lat temu kościół w Pniewniku, na samej granicy Diecezji Warszawsko-Praskiej, nie miał dotychczas żadnego ogrzewania. Powodowało to oczywiście dyskomfort wiernych a także pogarszającą się kondycję elementów wyposażenia. W 2013 roku Proboszcz podjął decyzję o założeniu instalacji grzewczej.

Zadanie jakie, w związku z tym, postawił przed nami nie było łatwe. Po pierwsze miała to być inwestycja w rozsądnych kosztach, tak by Parafia mogła poradzić sobie we własnym zakresie, bez zaciągania pożyczek. Podobnie i koszty późniejszej eksploatacji powinny być na możliwie najniższym poziomie. Ponadto projekt musiał być zaaprobowany przez konserwatora zabytków.

Założenia projektu.
Aby sprostać tak postawionemu zadaniu postanowiliśmy zaprojektować instalację w nietypowy sposób. Standardowo liczymy zapotrzebowanie na ciepło jako iloraz powierzchni obiektu i zapotrzebowania na ciepło; w tym przypadku byłoby to około 30-40 kW.
Ponieważ ciepło potrzebne jest tam gdzie znajdują się wierni ograniczyliśmy obliczenia tylko do powierzchni ławek (7 sektorów), prezbiterium i zakrystii; razem około 25% powierzchni. Pozwoliło to na zmniejszenie mocy planowanej pompy ciepła do 17 kW.
Z przeprowadzonej symulacji wynikało, że jesteśmy w stanie ogrzać pomieszczenie kościoła w miejscach gdzie przebywają wierni do 10-14 stopni C, a w pozostałych miejscach obiektu do 4 stopni.
Dodatkowym planowanym efektem pracy pompy ciepła było osuszenie powietrza, co samo w sobie zwiększa uczucie ciepła a także pozytywnie wpływa na elementy wyposażenia jak obrazy, mozaiki itp. Warunkiem koniecznym było zainstalowanie ogrzewania podłogowego (bardzo mała bezwładność powoduje iż ciepło rozchodzi się powoli i długo utrzymuje się w jednym miejscu) oraz zaprogramowanie pracy samej pompy.

Realizacja.
Jak łatwo sobie wyobrazić tak skrojony projekt okazał się co najmniej dwukrotnie tańszy od standardowego i został zaakceptowany przez Parafię do realizacji. Przy zastosowaniu gruntowej pompy ciepła zasadniczym źródłem ciepła jest ciepło ziemi (do 80% zapotrzebowania).
W naszym konkretnym przypadku dolne źródło stanowi pięć stu-metrowych odwiertów pionowych, które, poprzez system rur wypełnionych glikolem i spiętych w specjalnej studzience, mogą dostarczyć do kotłowni energię o mocy około 20kW. Jest to energia w pełni odnawialna tzn. zużyta zimą zostaje ponownie dostarczona w lecie dzięki nagrzewaniu ziemi przez słońce.
Kotłownię, do której doprowadzone zostało dolne źródło, stanowi pompa ciepła o mocy 16,7kW oraz bufor o pojemności 500l.
Obiekt ogrzewany jest za pośrednictwem „podłogówki”. Z powodów, o których pisaliśmy powyżej, tzn. optymalnej efektywności i niskiej temperatury zasilania ale także i dlatego by „ukryć” źródło ciepła ze względu na zabytkowy charakter obiektu, podłogówka stanowiła jedyne rozważane rozwiązanie.
W celu zamontowania tego systemu ławki zostały podniesione na specjalnie zbudowane postumenty a w uzyskanej w ten sposób przestrzeni umieszczono rurki dostarczające ciepło i zalano betonem. Decydując się na ogrzewanie podłogowe ograniczyliśmy prace wewnątrz obiektu do niezbędnego minimum tj. zdjęcia kilkudziesięciu płyt w celu zainstalowania rur dostarczających ciepło do poszczególnych sektorów.